احکام و آداب ظاهری خواندن قرآن

خواندن قرآن داراى احکام و آداب فراوان است که اکنون به برخى از آن ها اشاره مى کنیم:

1. احترام گذاشتن به قرآن و برگه هاى آن لازم و واجب است.

2. بدون وضو یا طهارت نباید دست یا عضوى دیگر از بدن خود را به نوشته هاى قرآن برسانیم.

3. اگر قرآن به زبان فارسى یا زبانى دیگر ترجمه شده باشد، تماس دست یا عضوى دیگر از بدن با آن ـ بدون وضو یا طهارت ـ اشکال ندارد وجایز است. البتّه اگر در ترجمه قرآن نام خدا یا پیغمبران یا امامان یا حضرت فاطمه زهرا(علیهم السلام) وجود داشته باشد، نیز نباید دست یا عضوى دیگر از بدن را ـ بدون وضو یا طهارت ـ به آن نام ها برسانیم.

4. در هر یک از چهار سوره سَجده (آیه 15) و سوره فُصِّلَت (آیه 37) و سوره نَجم (آیه 62) و سوره عَلَق (آیه 19) یک آیه سجده وجود دارد. در قرآن، کنار این آیه ها عبارت «سجده واجبه» نوشته شده است. هر گاه انسان این آیه ها را بخواند یا به آن ها گوش دهد، باید فوراً سجده کند. اگر کسى این کار را فراموش کند، باید هر لحظه که آن را به یاد بیاورد، سجده کند.

5. براى خواندن قرآن، لباس پاکیزه بپوشیم; وضو بگیریم; مسواک بزنیم; عطر بمالیم; و رو به قبله بنشینیم.

6. هنگام خواندن قرآن، پاهاى خود را دراز نکنیم و پشتمان را به جایى تکیه ندهیم.

7. در حال خواندن قرآن، تنها به قرآن و معانى آن توجّه کنیم و «حضور قلب» داشته باشیم، یعنى یاد خدا و عظمت و بزرگى او را در ذهن خود تقویت کنیم.

8. در آیات قرآن تفکّر و تدبّر کنیم و به گونه اى قرآن بخوانیم که گویى با خدا سخن مى گوییم و خدا نیز با ما سخن مى گوید.

9. پیش از خواندن قرآن صَلَوات بفرستیم و دعا بخوانیم، به ویژه دعاهایى که پیشوایان معصوم(علیهم السلام) به ما آموخته اند.

10. پیش از خواندن سوره هاى آخر این کتاب ـ بجز سوره حمد ـ أَللّهُ أَکْبَرُ بگوییم.

11. پیش از خواندن قرآن، اوّل بگوییم: «أَعُوذُ بِاللّهِ مِنَ الشَّیْطانِ الرَّجیمِ» ]= از شیطان رانده شده به خدا پناه مى برم.[ سپس بگوییم: «بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ».

12. هنگام خواندن قرآن، به کلمات و آیات آن نگاه کنیم، حتّى اگر آن ها را حفظ کرده باشیم.

13. کلمات قرآن را نه به تندى و نه با فاصله زیاد بخوانیم، بلکه آن ها را شمرده شمرده قراءت کنیم.

14. بکوشیم تا قرآن را درست یاد بگیریم و درست بخوانیم.

15. اگر مى توانیم، قرآن را با صداى زیبا و نیکو بخوانیم.

16. بکوشیم تا گذشته از خواندنِ قرآن، معانى آیات را نیز فرا گیریم.

17. هر مقدار که مى توانیم، آیات و سوره هاى قرآن را به صورت صحیح حفظ کنیم.

18. بسیار قرآن بخوانیم و به دستورهاى آن عمل کنیم. مخصوصاً باید بکوشیم که در هر روز چند آیه از قرآن را بخوانیم.

19. هنگامى که صداى قرآن به گوشمان مى رسد، ساکت باشیم و به آن گوش فرا دهیم و چیزى نخوریم و ننوشیم.

20. در خانه یک قرآن داشته باشیم و همیشه همان را بخوانیم.

21. هنگام خواندن قرآن، آن را در جایى بلندتر از زمین ـ مانند رَحل ـ بگذاریم یا با دستهامان آن را بگیریم.

22. قرآن را با کمال ادب وتواضع بخوانیم. از آغاز تا پایان قراءت، نخندیم و با کسى حرف نزنیم.

23. قرآن را در جاهاى مناسب ـ مانند خانه، مسجد و حَرَم ـ بخوانیم، نه در جاهاى نامناسب ـ مانند محلّ رفت و آمد مردم ـ .

24. هنگام خواندن قرآن، اگر به نام مبارک پیامبر عزیز خدا(صلى الله علیه وآله وسلم)

رسیدیم، صلوات بفرستیم.

25. قرآن را با صداى رسا بخوانیم، البتّه به طورى که دیگران آزرده نشوند.

26. اگر مى توانیم، قرآن را با لحن و لهجه عربى بخوانیم.

27. قرآن را پاکیزه و تمیز نگاه داریم و آن را در جلد و جاى مناسب قرار دهیم.

28. هر گاه به آیات مربوط به بهشت رسیدیم، خوشحال شویم و رفتن به بهشت را از خدا بخواهیم. و هر گاه به آیات جهنّم رسیدیم، ناراحت شویم و به خدا پناه ببریم.

29. در پایان قراءت قرآن، بگوییم: «صَدَقَ اللّهُ الْعَلِىُّ الْعَظیمُ» ]= خداى بلندپایه بزرگ راست گفته است.[

30. پس از قراءت قرآن دعا بخوانیم، به ویژه دعاهایى که پیشوایان معصوم(علیهم السلام)به ما آموخته اند.